Thursday

11-09-2025 Vol 19

Barometer Rwandese democratie staat laag



Bij de presidentsverkiezingen van vorige
maandag werd uittredend president Kagame met een verpletterend overwicht
herverkozen. De laatste maanden is duidelijk gebleken dat echte democratisering
nog een lange weg heeft af te leggen in Rwanda. 11.11.11- Koepel van de Vlaamse
Noord-Zuidbeweging observeerde ter plekke de verkiezingen, samen met
partnerorganisatie Ligue des Droits de la Personne dans la région des Grands
Lacs (LDGL).

LDGL stuurde 177 observatoren uit over
het land die vaststelden dat de verkiezingen veilig en rustig verliepen en dat
er een massale opkomst van de kiezers was. LDGL bekritiseert echter de opdeling
van de kiesbureaus per dorp waarbij de dorpschef vaak lid of voorzitter van het
kiesbureau is. Dit kan als drukkingsmiddel worden beschouwd waardoor het
kiesrecht eerder een kiesplicht wordt. Ook hecht LDGL veel belang aan het
beleid van de laatste maanden, gekenmerkt door intimidaties en beperkingen van
de vrije meningsuiting.

Ondanks kritiek wordt algemeen aanvaard
dat uittredend president Kagame werd herverkozen met een verpletterende score.
‘Believers’ kunnen hierin een bewijs zien van het succesverhaal van ‘donor
darling’ Rwanda: op enkele jaren tijd is de president erin geslaagd het land
herop te bouwen, na de genocide die aan meer dan 800.000 Rwandezen het leven
kostte en het land vernield achterliet. Zo zijn in Rwanda de laatste 16 jaar
grote stappen gezet op vlak van administratief goed bestuur, decentralisatie,
corruptiebestrijding, infrastructuur, veiligheid, gezondheidzorg en economische
heropbouw.

Maar er zijn ook aanwijzingen dat deze
verkiezingen een verdere uitholling van de Rwandese democratie betekenen.
Kagame bleef immers nagenoeg als enige presidentskandidaat over, nadat iedere
vorm van oppositie of kritiek de laatste maanden monddood werd gemaakt.
Oppositiepartijen werden belet zich te registreren, media werden gecensureerd,
een oppositieleider en een journalist werden vermoord, anderen werden
geëntimideerd of gearresteerd. Van democratische ruimte is dus nagenoeg geen
sprake, van een echt politiek debat evenmin.

Ook de manier waarop men zijn stem moest
uitbrengen, kan vragen oproepen. Iedere kiezer moest zijn vingerafdruk plaatsen
bij de kandidaat van zijn voorkeur op het stembiljet. Wetende dat in Rwanda
ieders vingerafdruk ook wordt geregistreerd wanneer men een identiteitskaart
aanvraagt, en dat er slechts enkele honderden kiezers zijn per stembureau, kan
deze manier van stemmen als intimiderend worden ervaren. LDGL klaagde deze
praktijk trouwens al aan bij de parlementaire verkiezingen van 2008.

De inperking van de mogelijkheden tot
inspraak en vrije meningsuiting zorgen ervoor dat een aantal frustraties binnen
de Rwandese samenleving niet kunnen worden geventileerd. En dat kan op termijn
gevaarlijk zijn. Niet alleen voor Rwanda zelf, maar voor de hele regio van de
Grote Meren.

Als Rwanda wil verder bouwen op de positieve trends die in het
land in gang werden gezet, moeten het land en zijn internationale partners niet
enkel aandacht besteden aan technocratische efficiëntie, maar ook aan
democratisch goed bestuur. Dé uitdaging voor de Rwandese machthebbers bestaat
er nu in inspraak te geven aan de bevolking en ruimte te laten voor de civiele
maatschappij, de media en de oppositie, door de vrijheid van meningsuiting en
de persvrijheid te respecteren.


De internationale gemeenschap mag haar
verantwoordelijkheid hierbij niet ontlopen en moet een open en constructieve
dialoog aangaan met het Rwandese regime. België onderhandelt op dit moment met
Rwanda over het volgende meerjarenprogramma voor de bilaterale
ontwikkelingssamenwerking. Net zoals dat het geval is in de akkoorden met Congo
en Burundi, moet België erop toezien dat extra hulpmiddelen kunnen worden
vrijgemaakt, Ã ls Rwanda vooruitgang maakt op vlak van democratisering en goed
bestuur.

België mag niet met twee maten en
gewichten werken voor de landen in de regio van de Grote Meren en moet daarom
ook met Rwanda deze discussie opstarten. Een dergelijke aanpak is natuurlijk
veel doeltreffender als die wordt gedragen door de bredere donorengemeenschap,
ook omdat België in Rwanda niet zoveel gewicht in de schaal kan leggen als in
Burundi of in Congo. De EU kan dat wel, maar slaagt er niet in met eensgezinde
stem op de evoluties in het land in te spelen.
Door zich op één lijn te
scharen, kunnen de EU-lidstaten erop aandringen dat de Rwandese verkiezingen
meer zijn dan ‘window dressing’.
Dit zou een mooie  uitdaging zijn voor het Belgische
voorzitterschap. 
Voor meer informatie: Corine Van
Kelecom, Coordinator Communicatie 11.11.1102 536 11 17 – 0477 31 81 60

The Truth can be buried and stomped into the ground where none can see, yet eventually it will, like a seed, break through the surface once again far more potent than ever, and Nothing can stop it. Truth can be suppressed for a “time”, yet It cannot be destroyed. ==> Wolverine

The Truth can be buried and stomped into the ground where none can see, yet eventually it will, like a seed, break through the surface once again far more potent than ever, and Nothing can stop it. Truth can be suppressed for a time, yet It cannot be destroyed => Wolverine

Malcom

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *